Bismillah. Yardım, bereket ve kuvvet yalnızca Rabbimizdendir.
Nouman Ali Khan tefsir alanında en çok istifade ettiğim isimlerden biri. Onun derslerini dinlediğimde surelerin birbiri ile bağlantılı olduğunu, Kur’an’da bir sureye çalışırken aslında mutlaka o sureden bir önceki ve sonraki sureye de çalışmak gerektiğini yine onun dersleri ve izahlarıyla öğrendim.
Elbette böyle yapılmadığı zaman Kur’an anlaşılmaz, okunan fayda vermek denemez. Kur’an daima fayda verir, besin olur, ufuk açar. Sadece, sureyi önüyle ardıyla çalışmak, ona daha bütüncül bakmamızı, detayları fark etmemizi ve yakınlığı artırmamızı sağlıyor. O sureyle arkadaş oluyoruz. Günlerce haftalarca onu tanıyoruz. Sebeplerini hikmetlerini anlamaya, anlayamadığımız yerlere teslim olmaya. Velhasıl, gönülden bir tavsiye olarak yol ve yöntemlerini yazmaya başlıyorum:
1.Sure Seçimi
Neyi seçerseniz seçin şifâ olacak 🙂 şaşıracaksınız, öğreneceksiniz. Fakat tavsiye başlangıç olarak Bakara, Al-i İmran gibi en uzunlardan başlamamak olur. Önce surelerin konularını araştırıp ona göre bir seçim yapabilirsiniz veya ilk indirilen sureden başlayabilirsiniz. Öyle yaptığınızı var sayarak sistemi anlatıyorum:
2. Süreç
Alak Suresi’ni seçtikten sonra öncesinde Tin sonrasında Kadir Suresi olduğunu görüyoruz. Bu üç surenin Arapçasını ve mealini art arda dikkatle okuyoruz (hayli kısa). Daha sonra tefsirden iniş sebeplerine, konularına detaylıca bakıyoruz. Şunu anlamaya çalışıyoruz: Bu üç surenin ortak noktaları neler? Konu bağlantısı olan yerler var mı? Örneği bu üç sure en çok kıyamet hakkında mı durmuş veya insan hakkında mı? Tespitlerimizi kısa notlarla yazıyoruz.
Nereden Tefsir Çalışalım?
https://islamiyontem.net/anasayfa
Buradan üst başlıkta yer alan Tefsir > Türkçe seçeneğine tıklayınca tefsir kaynakları açılacak. Buradan sol üst bölümde ÖNCE SURE İSMİNİ seçiyoruz. Sonra sol alt bölümde yer alan tefsir kaynaklarından birini seçiyoruz:
| El-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an |
| Esbab-ı Nüzul |
| Et-Tefsir’ul Hadis |
*Tefsir-i Kebir Mefâtihu’l-Gayb
Bütün tefsiri okumak yerine çalışmanın bu bölümünde 3 surenin de giriş bölümünü okuyor, iniş sebeplerini ve konularını anlamaya çalışıyoruz. Sonra sureleri ayrı ayrı inceliyoruz. Yukarıda tavsiye ettiklerim dışındakilere de elbette bakın. Ne kadar çok okumak o kadar genişleyen ufuklar.
3. Kavram ve Esma Bulma
Surelerin anlamlarına, bağlantılarına baktıktan iyice okuyup bilgi sahibi olduktan sonra Alak Suresi’ne geri dönüyoruz. Şimdi kavram ve esma bulma kısmına gelmiş oluyoruz. Bu işlemi yapabilmemiz için Kırık Mealli Kur’an edinmek zorundayız veya aşağıya linkini bıraktığım siteden surenizi açıp oradan da bakabilirsiniz.
http://www.kuran.com.tr/kelime-meali
Burada Arapça kelimelerin Türkçe karşılıklarını tek tek görüyoruz. Bu kelimelerin bazısı isim bazısı kavram bazısı esma bazısı fiil. Esasen bütün kelimeler temelde isim ve fiil olmak üzere ikiye ayrılır. Allah’ın esmaları O’nun fiilerini tarif için de kullanılır fakat ben bu bahse girmeden kavram üzerinde durmak istiyorum. Örneğin masa, isimdir. Dört bacağı olan üzerine yassı bir parça konup elde edilen eşya gibi tarif edilebilir. Masayla ilgili farklı çıkarımlar, yönergeler bulmak mümkün değildir. Bardak, masa, lamba.. birer isimdir. Ancak kalp, doğruluk, ihlas, riya birer kavramdır. Bunları tek cümleyle tarif etsek bile daima eksik kalır çünkü birçok yönü vardır. Her biri farklı meseleleri öğretir.
Alak Suresi’ne bakarsak: ilk ayeti kerimede Rabb ve Halak kelimeleri hem kavram hem esma olarak karşımıza çıkar. Er-Rabb El- Halak. Burada ”yaratan” diye geçen ifade Allah’ın yaratma fiiline dahil olduğu için esma doğrudan geçmese de onu tespit etmiş oluruz. Esma ve kavram çıkarma becerisi çalıştıkça kazanılır. Kur’an’da bulunan bütün esma ve kavramlar ise aşağıdaki kaynakta mevcut. Tavsiyem oradaki kavramları peyder per bölerek okumayı hayatımıza almak. İlah, tevekkül, iman, sabır, kalp gibi kavramlar başlamak için nefis olur.
https://islamiyontem.net/kitaplar/turkce%20tefsir/tefsirkulliyati/index.htm
bu da pdf: http://www.appresoure.com/artics/kuran-kavramlar%C4%B1-ansiklopedisi-pdf.htm
Telefonunuzun uygulama kısmına Ahmed Kalkan- Kur’an Kavramları yazarsanız kullanımı daha kolay olur. Tablete de iniyor. 10 ciltlik bu hazineyi satın alırsanız aliyul âlâ :). Onun da linkini bırakayım.
-Bu yazıya 3 Eylül tarihinde en son dokunuşları yapmışım. Kendimce eklemek istediklerim vardı ancak hatırlayamadım. Bu hâli ile bırakıyorum. Sorunuz olursa yorum olarak bırakabilirsiniz. İyi çalışmalar dilerimmm!
Ah, peki bu çalışma bize ne kazandırır? Ayetlerle arkadaş olmayı, tahmin edemeyeceğimiz kadar yakınlaşmayı.
Çok faydalı bir yazı Allah razı olsun
Amin, sizden de Allah razı olsun.
amin hepimizden.
Esselamualeykumverahmetullah Dilara Hanım , yazılarınız benim için çok kıymetli elinize, gözünüze , gönlünüze sağlık . Sizden bir ricam var hadis ezberleme hususunda , nasıl ezberlenmeli , ezberlerken nelere dikkat etmeliyiz , nereden başlamalıyız , nasıl ilerlemeliyiz bunları öğrenmek istiyorum . Selametle ..
Aleykum selam ve rahmetullah çok memnun oldum istifade etmenize. Hadis ezberi apayrı bir konu ve malesef üzülerek söylüyorum ki tecrübe sahibi değilim, yetkin de değilim. Bir de hadis ezberlerken râvileri de ezberlemek büyük ehemmiyet taşıyor diye aklımda. Siz sadece hadis metnini ezberlemek istiyorsanız, Arapça metini cümle cümle ses kaydı alıp hem dinleyip hem tekrar edip sonra ezberlediğiniz satırları birleştirip ezberleyebilirsiniz diye düşünüyorum. Ama Arapça metini çıktı alsanız, kelime kelime Türkçe karşılıkları yazsanız, sanki faydası daha büyük olur. Hem Arapça kelimelere âşinalık olur, başka hadislerde de karşınıza çıkınca anlamı biliyor olursunuz. Yani kırık mealle ezberlemek gibi. Sonra bütün hâlde ezberlemek. Tabii bunlar sadece aklıma gelen fikirler. Ehil biri çok daha faydalı yollar önerebilir. Onu bulana kadar bunlarla belki ufak bir yol alabilirsiniz.
Nereden başlamalıyız?
Hadislerle İlim ve Hikmet- İmam Nevevi müellifi 3 cilt eser, oradaki hadisler herkesçe bilinen sahihliği kabul edilmiş, pek çok farklı konuyu oturtmak da faydası olacak hadislerle başlanabilir. 40 hadis dediğimiz hadisler ve bazı başka hadisler de yer alıyor.
Selâmlar, sevgiler.
Maşallah Sübhanallah paylaşmayı ve öğretmeyi çok seven öğretmen Dilara harika bir yazı yazmışsın. Dolu dolu ve açıklayıcı olmuş, emeğine yüreğine sağlık